W bieżącym roku szkolnym uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Tujsku po raz kolejny biorą udział w projekcie edukacyjnym Być jak Ignacy. Koło naukowe Junior, w skład którego wchodzą uczniowie z klas 4-6 w ramach projektu zajmuje się m.in. zagadnieniami związanymi z historią powstania maszyny parowej.
Maszyna parowa to parowy silnik tłokowy. Niekiedy zalicza się do nich pompy parowe powstałe przed silnikiem tłokowym. Za wynalazcę maszyny parowej uważa się Jamesa Watta, który w 1763 roku udoskonalił atmosferyczny silnik parowy zbudowany wcześniej przez T. Newcomena.
Jak działa maszyna parowa? Spalając pod napełnionym kotłem drewno bądź węgiel, doprowadzano wodę do wrzenia. Wytworzona w ten sposób para była doprowadzana przez układ rozrządu do cylindra. Tłok wprawiany był w ruch poprzez naprzemienne wpuszczanie będącej pod wysokim ciśnieniem pary do przedniej i tylnej części cylindra. Następnie za pośrednictwem korbowodu przenoszono wytworzoną energię na wał korbowy i koło zamachowe. Do stabilizowania obrotów w maszynach parowych używano regulatora odśrodkowego.
Pierwsze silniki były zasilane parą nasyconą, która częściowo skraplała się na chłodniejszych ściankach cylindra. Powodowało to znaczne straty cieplne i obniżało sprawność. Dopiero wprowadzenie przegrzewaczy i w ich konsekwencji użycie pary nienasyconej doprowadziło do poprawy sprawności termodynamicznej silnika parowego. Dalszy wzrost sprawności był możliwy poprzez zastosowanie silnika o podwójnym rozprężaniu. Para, pod dużym ciśnieniem, dopływała do cylindra wysokociśnieniowego, a następnie była źródłem zasilania znacznie większego cylindra niskociśnieniowego. W wyniku podwójnego rozprężania energia pary odlotowej była znacznie mniejsza niż przy jednokrotnym rozprężaniu, co zwiększało sprawność.
Wynalezienie maszyny parowej było przełomem w przemyśle, co doprowadziło do rewolucji w tej dziedzinie. Dzięki zastosowaniu parowozu wzrosła szybkość i efektywność pracy, którą wcześniej ludzie wykonywali ręcznie. W efekcie nastąpił spadek cen usług i produktów, przez co stały się one dostępne dla większej liczby ludności.
Mimo, iż maszyny parowe w klasycznym ujęciu są od dawna nieprodukowane, ich powstanie uznawane jest za jeden z najważniejszych wynalazków XVIII stulecia.